Wat is de mogelijke oorzaak van PCOS?
Waardoor de hormonale ontregeling veroorzaakt wordt is nog niet exact bekend. Er wordt veel onderzoek naar gedaan momenteel. Aanvankelijk werd gedacht dat de hypofyse de schildklier en daardoor de geslachtshormonen niet goed aanstuurde. In de jaren 90 van de vorige eeuw is ontdekt dat lichaamscellen van vrouwen met PCOS minder gevoelig zijn voor het hormoon insuline (insuline resistentie) waardoor de afgifte van de glucose niet goed verloopt en daardoor er een te hoog glucosegehalte in het bloed blijft. Insuline zorgt ervoor dat na een maaltijd de energie uit de voedingsstoffen in de vorm van glucose uit het bloed naar de lichaamscellen gaat. Indien het glucosegehalte in het bloed te hoog blijft dan wordt er nóg meer insuline afgegeven en ontstaat er een teveel aan insuline (hyperinsulinaemie). De glucose komt dus niet aan in de lichaamscellen en wordt door de insuline omgezet in lichaamsvet. Hyperinsulinaemie en insuline resistentie komen bij de meeste vrouwen (65-70%) met PCOS voor (Dennett, 2015, p. 116). Ongeacht of er wel of niet sprake is van overgewicht. Opvallend is dat er meestal wel sprake is van een grotere buikomvang, een appelvormig figuur (Jiskoot, 2015).
bron: (Oorzaken buikvet: meer factoren dan overgewicht alleen)
Het teveel aan insuline in het bloed prikkelt de insuline receptoren van de eierstokken meer mannelijke hormonen (androgenen) af te scheiden zoals testosteron en androsteendion. Er komt daardoor een te hoog gehalte aan
androgenen in het bloed (hyperandrogenisme).Ook wordt er door de lever minder sex-hormone-binding globuline(SHBG) afgescheiden. Dit hormoon zorgt er voor dat de vrije testosteron gebonden wordt (Jakubowicz,2013). Door dit teveel aan mannelijk hormonen hebben vrouwen geen, onregelmatige of zware menstruatiecyclus (amenorroe, oligomenorroe). Ook kan er sprake zijn van overmatige beharing (gezicht, borst, buik, bovenrug), zware acné, haaruitval en meer spierontwikkeling. Het kan ook zijn dat er nauwelijks van deze symptomen sprake is. Naarmate er meer sprake is van overgewicht nemen deze symptomen, indien ze er zijn, in ernst toe. Er zijn dus grote verschillen in verschijningsvorm. Kortom, PCOS is een complexe aandoening waarbij vruchtbaarheidsproblemen geassocieerd zijn met en hyperinsulinisme en hyperandrogenisme. Dit is hieronder schematisch weergegeven.
Erfelijkheid
Bij vrouwen die aan PCOS lijden, wordt vaak gezien dat zowel aan vaders- als aan moederskant er meerdere vrouwen zijn die problemen hadden met hun menstruatie en/of onvruchtbaar waren (Grassi, A.,2007, p.1).Tweelingstudies geven sterke erfelijke aanwijzingen en toekomstige onderzoeken zullen waarschijnlijk al snel de genetische locaties ontdekken zodat PCOS eerder gediagnosticeerd kan worden en er zo vroeg mogelijk adequate therapieën toegepast kunnen worden. Het blijkt dat PCOS meerdere genlocaties heeft met daarbij verschillende symptomen en oorzaken.
PCOS en de gezondheidsrisico‘s
Door het hyperinsulinisme en het hyperandrogenisme hebben vrouwen met PCOS een verhoogd risico op;
- Vruchtbaarheidsproblemen
- Overgewicht
- Hart- en vaatziekten
- Diabetes Mellitis type 2
- Hypoglykemie
- Verstoorde vetwaardes, triglyceride, HDL en LDL
- Metaboolsyndroom
- Honger/verzadigingsgevoel verstoringen
- Psychische stoornissen, zoals depressie
- Eetstoornissen
- Slaapstoornissen
- Sexuele stoornissen
- Obstructieve slaap apneu
- Niet-alcoholische leververvetting
- Verlaagde schildklierwerking
- Hogere incidentie miskramen, vroeggeboorte en doodgeboren kindjes
- Baarmoederslijmvlieskanker
- Verhoogd ontstekingswaarde (CRP)
- Hidradenitis suppurativa (ontsteking van haarzakjes en talgkliertjes)
- Ander verloop menopauze
- Alopecia
Deze symptomen worden versterkt door overgewicht omdat deze de insulineresistentie doet toenemen.
Hoe vaak komt het voor?
PCOS is de meest voorkomende, door hormonen bepaalde ziekte bij vrouwen is en aangenomen wordt dat 6-10% van alle vrouwen in Nederland wel een vorm van PCOS heeft (Landelijke PCOS-informatiedag 23-5, 2015).Daarbij moet nog in ogenschouw genomen worden dat er waarschijnlijk sprake is van onderdiagnose. Dit door het veelvoud van verschijningsvormen maar ook doordat bij meisjes die onregelmatig of niet menstrueren al vroeg in de puberteit de anti-conceptie pil wordt voorgeschreven. Hiermee wordt de menstruatie kunstmatig gereguleerd en daalt de mannelijke hormoonproductie. Hierdoor is er ook minder last van overbeharing en acne. Vrouwen worden dan pas gediagnosticeerd als er een kinderwens is en ze de hulp van een gynaecoloog inroepen.
Eerdere diagnosticering en leefstijlaanpassingen doorvoeren ( in voeding, beweging, stress), de aandoening begrijpen kan echter veel symptomen, leed én kosten besparen. Het feit dat jonge meisjes al vroeg geconfronteerd worden met de mogelijkheid moeilijker kinderen te krijgen is er één dat aandacht en begeleiding behoeft.
Begrip en advies bij onder/overgewicht, eetbuien, emotie eten